PLH020004 Góry Stołowe

Powierzchnia 10983,6 ha.
Kod obszaru: PLH020004
Góry Stołowe są jedynymi w Polsce górami o budowie płytowej, o unikalnych walorach krajobrazowych.

Położenie: Obszar znajduje się w województwie dolnośląskim, w rejonie wałbrzyskim i obejmuje pasmo Gór Stołowych.

Opis obszaru: Góry Stołowe są jedynymi w naszym kraju górami płytowymi z interesującymi formami rzeźby skalnej. Zbudowane są z najmłodszych w niecce środkowosudeckiej, górnokredowych piaskowców ciosowych i margli. Skały zalegają bardzo płasko, tworząc dwupiętrową strukturę (górna płyta jest silnie spękana i zwietrzała) o wierzchowinach przypominających z daleka stół. Najpiękniejsze piaskowcowe skałki zgrupowane są na północno-wschodniej krawędzi (Skalne Grzyby, Skłon Radkowa, Pasterska Góra) i na południowo-wschodniej krawędzi masywu (Skłon Batorowa, Skały Puchacza i in.), a także na najwyższych bastionach gór (Szczelińcu Wielkim i Małym, Skalniaku, Błędnych Skałkach). Wartość przyrodniczą tego obszaru uznano już wcześniej, tworząc na jego terenie Park Narodowy, jednak obszar Natura wykracza daleko poza jego granice. Dlatego też do cennych siedlisk zaliczymy także murawy kserotermiczne okolic Kudowy i Czermnej oraz łąki zmiennowilgotne kolo Szczytnej.

Szata roślinna obszaru: Szata roślinna tych gór należy do piętra regla dolnego lecz została silnie przekształcona przez człowieka i obecnie jest to głównie las świerkowy wprowadzony w miejsce wyciętych lasów bukowo-jodłowych. Dobrze zachowały się dolnoreglowe zbiorowiska lasów bukowych w rejonie Rogowej Kopy, Darnkowskiego Potoku i Pośny. Lokalnie można spotkać naturalne świerczyny i reliktowe stanowiska boru sosnowego. Występują tu łąkowe zbiorowiska o dużym stopniu naturalności, szczególnie cenne skupione są w okolicy Rogowej Kopy oraz wsi Czermna. Na środkowym spłaszczeniu występują torfowiska wysokie i przejściowe. Obszar Gór Stołowych ma dużą wartość przyrodniczą - zidentyfikowano tutaj 16 siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej wśród których największy procent pokrycia mają żyzne buczyny. Na uwagę zasługuje bogata flora mszaków (opisano stąd nowy dla Polski gatunek Dicranum sendtneri). Na obszarze odnotowano także występowanie goryczuszki czeskiej (Gentianella bohemica) - rośliny wymienionej w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej.

Zwierzęta: Na opisywanym terenie notowano występowanie 9 gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej - wystepuje tutaj: mopek (Barbastella barbastellus), nocek łydkowłosy (Myotis dasycneme), nocek duży (Myotis myotis), wydra europejska (Lutra lutra), traszka grzebieniasta (Triturus cristatus), minóg strumieniowy (Lampetra planeri), głowacz białopłetwy (Cottus gobio), modraszek teleius (Maculinea teleius) i modraszek nausithous (Maculinea nausithous).